Δελτίο Θυέλλης 45: 2η Ευρωμεσογειακή Συνάντηση «Η οικονομία των εργαζομένων»

  • Δημοσιεύτηκε: Πέμ, 10/11/2016 - 12:42μμ

Χρειάζεται να πάμε εννιά χρόνια πίσω, το 2007, για να αναφερθούμε στην πρώτη παγκόσμια συνάντηση της «οικονομίας των εργαζομένων» που διοργανώθηκε, όχι τυχαία, στην Αργεντινή των εκατοντάδων ανακτημένων επιχειρήσεων. Το 2014 μεταφερόμαστε στην Ευρώπη της κρίσης και συγκεκριμένα στη Νότια Γαλλία, όπου έλαβε χώρα η πρώτη περιφερειακή συνάντηση στο εργοστάσιο της τότε κατειλημμένης και αργότερα ανακτημένης Fralib, θυγατρικής της Unilever που παράγει τσάι. Και ερχόμαστε στις μέρες μας, όπου έπειτα από πρόταση των εργαζομένων της ΣΕ.ΒΙΟ.ΜΕ έγινε το τριήμερο 28-30 Οκτωβρίου στις εγκαταστάσεις του κατειλημμένου εργοστασίου η 2Žη Ευρωμεσογειακή Συνάντηση, που αφορούσε όχι μόνο τις ανακτημένες επιχειρήσεις, αλλά και τα συνεργατικά εγχειρήματα σε Ευρώπη και Ελλάδα.


Η διοργάνωση κατά κοινή ομολογία υπήρξε πολύ επιτυχημένη όχι μόνο από οργανωτικής πλευράς (διαμονή, σίτιση, διερμηνείες, συναυλίες κ.λπ.), που θύμισε αρκετά τις συναντήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, αλλά και σε σχέση με τις πλούσιες θεματικές, το βάθεμα των συζητήσεων και των προβληματισμών που αναπτύχθηκαν στα πολυπληθή και άκρως αντιπροσωπευτικά πάνελ, αλλά και με βάση τις συμμετοχές, κυρίως από τις ξένες αντιπροσωπείες, που αποτελούσαν τη συντριπτική πλειονότητα, ενώ πάνω από 2.000 άτομα πέρασαν και συμμετείχαν στις συζητήσεις κατά τη διάρκεια του τριημέρου.

Εδώ θα πρέπει να κάνουμε αναφορά στις πολύ σημαντικές συμμετοχές κυρίως από το εξωτερικό. Η διοργάνωση έφερε κοντά εργαζόμενες-ους ανακτημένων και συνεργατικών επιχειρήσεων, πολιτικούς και κοινωνικούς αγωνιστές, συνδικαλιστές και ακαδημαϊκούς από την Ελλάδα, τη Μεσόγειο, από την υπόλοιπη Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, που μετέφεραν τις εμπειρίες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αλλά και την κοινή διάθεση να συντονίσουν το βηματισμό τους. Πιο αναλυτικά, υπήρξαν αντιπροσωπείες από τα κατειλημμένα εργοστάσια Rimaflow (Μιλάνο), Officine Zero (Ρώμη), Kazova (Τουρκία), Scop Ti-ex Fralib (Γαλλία), ITAS (Κροατία), DITA (Τούζλα, Βοσνία Ερζεγοβίνη), ενώ υπήρχαν συμμετοχές από διάφορα συνεργατικά εγχειρήματα όπως ο κοινωνικός συνεταιρισμός Margin (Πολωνία), Fair Coop (Θεσσαλονίκη), ο αγροτικός συνεταιρισμός Contadinazioni και το εναλλακτικό εμπορικό δίκτυο Fuori Mercato (Ιταλία), η Δικτύωση Συνεργατικών Εγχειρημάτων Αθήνας, συμμετοχές από την ΕΡΤ3 και το Εργατικό Ιατρείο στη ΒΙΟ.ΜΕ και φυσικά είχαμε και πολύ σημαντικές παρουσίες πολιτικών και κοινωνικών αγωνιστών όπως ο Andres Ruggeri, εμβληματική φιγούρα του κινήματος των κατειλημμένων επιχειρήσεων στην Αργεντινή, ο Σάββας Μιχαήλ (ΕΕΚ), ο εξαιρετικός Juan Melchor Roman από το Εθνικό Συντονιστικό των Εργαζομένων στην Εκπαίδευση (CNTE - Μεξικό), ο Hugo Cabrera από την ανακτημένη επιχείρηση γραφικών τεχνών (Αργεντινή), ενώ αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση μέσω τηλεδιάσκεψης της εκπροσώπου από τη Γυναικεία Επιτροπή Οικονομικών της Ροτζάβα (Κουρδιστάν).

Τα θέματα που συζητήθηκαν πολλά και ο διάλογος που αναπτύχθηκε πλούσιος, ενδεικτικά αναφέρω: Εργατικοί αγώνες στη Λατινική Αμερική/ εργατικές καταλήψεις και αυτοδιαχείριση στην Ιστορία - σύνδεση με το παρόν (εδώ είχαμε παρεμβάσεις για την ιστορία των καταλήψεων και της αυτοδιαχείρισης από την πρώην Γιουγκοσλαβία, το ¶νωμένο Βασίλειο, τη Χώρα των Βάσκων, την Τουρκία και την Ιταλία)/ αξίες και σχέσεις στην αυτοδιαχείριση, πώς δηλαδή οι κοινωνικές ανισότητες επηρεάζουν την καθημερινή πρακτική της αυτοδιαχείρισης και πώς η ίδια βοηθάει στην υπέρβαση αυτών των διαφορών/ αυτοδιαχείριση πέραν της παραγωγής σε άλλα πεδία της κοινωνικής ζωής, όπως στη φροντίδα της υγείας, στη μουσική, στην τέχνη του δρόμου κ.λπ./ χαρακτηριστικά μιας μαχητικής και λειτουργικής «οικονομίας των εργαζομένων»/ πολιτικές, κοινωνικές και νομικές μορφές δομών υποστήριξης της αυτοδιαχείρισης και των ανακτημένων εργοστασίων/ δημόσια αγαθά και αυτοδιαχείριση: επανοικειοποίηση του δημόσιου/ η δημοκρατία στα συνεργατικά εγχειρήματα/ η βιωσιμότητα των συνεργατικών επιχειρήσεων.

Την τρίτη και τελευταία μέρα της συνάντησης είχαμε την πολύ σημαντική Συνέλευση των Εργαζομένων των ανακτημένων και συνεργατικών επιχειρήσεων, με στόχο να προκύψουν τα τελικά συμπεράσματα και να παρθούν αποφάσεις με βάση τις προτάσεις της ΒΙΟ.ΜΕ. Αναφορικά με το θέμα του «συνεργατισμού» η ΒΙΟ.ΜΕ έβαλε το ζήτημα της διαφοράς μεταξύ συνεργατισμού  συνεταιρισμού (στον πρώτο λειτουργεί συνέλευση των εργαζομένων που είναι συμμέτοχοι, ενώ στον δεύτερο λειτουργεί συνέλευση των εταίρων που είναι μέτοχοι). Δηλαδή συνεργατισμός ίσον κανένας εργαζόμενος μη συμμέτοχος, κανένας συμμέτοχος μη εργαζόμενος. Εδώ υπήρξαν αρκετές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα και από εγχείρημα σε εγχείρημα, γι' αυτό πάρθηκε απόφαση να συζητηθεί το θέμα στις κατά τόπους συνελεύσεις. Η ΒΙΟ.ΜΕ επέμενε πάντως πως θα πρέπει να υπάρξει μια ελάχιστη πολιτική συμφωνία πάνω στο περιεχόμενο του συνεργατισμού ώστε να αναπτυχθούν σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης, απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση των επόμενων δύο στόχων: α) το κοινό ταμείο αλληλοβοήθειας και χρηματοδότησης των ήδη υπαρχόντων αλλά και των νέων εγχειρημάτων  η ΒΙΟ.ΜΕ πρότεινε να μπαίνει στο ταμείο ένα μικρό ποσοστό από τις πωλήσεις των προϊόντων. Γι' αυτόν το σκοπό θα συγκροτηθεί ομάδα εργασίας που θα επεξεργαστεί τους τρόπους χρηματοδότησης πέρα από τις γνωστές καπιταλιστικές δομές, τράπεζες κ.λπ., τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις για συμμετοχή στο ταμείο, τους σκοπούς και τη διαχείρισή του, β) τη διευρυμένη δικτύωση μεταφοράς, αποθήκευσης και διανομής των προϊόντων (Logistics) για τη στήριξη της βιωσιμότητας των εγχειρημάτων. Αυτή η προσπάθεια μπορεί να στηριχτεί στην ενεργοποίηση των ήδη υπαρχόντων δικτύων διανομής και αποθήκευσης σε κάθε χώρα, ενώ καθοριστικά κριτήρια αποτελούν η συμμετοχή, η άμεση δημοκρατία, οι μη διαχωρισμοί, το είδος της παραγωγής, ο τρόπος διανομής, η ιδία χρηματοδότηση. Αναφέρθηκε η εμπειρία ανταλλαγής προϊόντων ανάμεσα στη ΒΙΟ.ΜΕ και τη Rimaflow και συγκροτήθηκε ανοικτή ομάδα που θα ασχοληθεί με την καταγραφή των ανακτημένων και συνεργατικών επιχειρήσεων, των προϊόντων που παράγονται, των χώρων αλληλεγγύης όπως στέκια κ.λπ. και τη διερεύνηση υλικοτεχνικών και νομικών ζητημάτων.

Η διοργάνωση έκλεισε με την κοινή διάθεση και ελπίδα να αναλάβουν οι εργαζόμενοι-ες τις τύχες τους με τα ανά τον κόσμο αυτοδιαχειριζόμενα εγχειρήματα και στη βάση του συνεργατισμού και της άμεσης δημοκρατίας να συγκροτήσουν τη δική τους οικονομία των εργαζομένων αμφισβητώντας το κυρίαρχο μοντέλο πολιτικοκοινωνικής οργάνωσης και καπιταλιστικής οικονομικής παραγωγής.

Στο τέλος προτάθηκε η επόμενη 3η Ευρωμεσογειακή Συνάντηση σε δύο χρόνια να φιλοξενηθεί από το εργοστάσιο της Rimaflow στο Μιλάνο.

                                     Κώστας Κατσαρέλης

 

Θεματικές: