Δελτίο Θυέλλης 45: Εμπειρίες από τη «ρεσεψιόν» του City Plaza

  • Δημοσιεύτηκε: Πέμ, 10/11/2016 - 12:33μμ

 «Είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσεις στη ζωή χωρίς την εμπιστοσύνη:      αυτό σημαίνει ότι θα παραμείνεις εγκλωβισμένος στο χειρότερο κλουβί απ' όλα, δηλαδή τον εαυτό.»      Γκράχαμ Γκριν, The Ministry of fear, 1943          

Το καλύτερο ξενοδοχείο στην Ευρώπη, το οποίο δεν έχει πισίνα, ούτε μίνι μπαρ, ούτε κάποιο εστιατόριο που να φέρει στις αποσκευές του μερικά αστέρια Michelin, είναι το City Plaza. Η αυτοδιαχειριζόμενη δομή στέγασης, η οποία λειτουργεί από τον Απρίλιο του 2016 παραμένει ένα «θαύμα» για την Ευρώπη της λιτότητας και της γενικευμένης κοινωνικής κρίσης. Το City Plaza ως το αποτέλεσμα κοπιωδών συλλογικών προσπαθειών και οργάνωσης της πλατιάς αλληλεγγύης συμπλήρωσε πια έξι μήνες ζωής.


Αν και είναι μάλλον πρόωρη κάθε απόπειρα συνολικού απολογισμού του χαρακτήρα του εγχειρήματος και της συνολικής του λειτουργίας, είναι το δίχως άλλο γόνιμος ο αναστοχασμός αναφορικά με τις καθημερινές πρακτικές, οι οποίες συνέβαλαν καθοριστικά στην επιτυχημένη πορεία του. Αυτό είναι σημαντικό επίσης στο πλαίσιο της καταγραφής μια νέας πρωτότυπης εμπειρίας, συλλογικής και οριζόντιας. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για μια διαδικασία μέσα από την οποία τα παλιά υλικά φθαρμένα στην περίπτωση του City Plaza αλλάζουν χαρακτήρα μέσα από τη διαφορετική χρήση που γίνεται. Έτσι, η ρεσεψιόν μαζί με το υπόλοιπο κτιριακό υλικό του City Plaza αποκτούν νέους ρόλους και σκοπούς.

Η «ρεσεψιόν» του «καλύτερου ξενοδοχείου στην Ευρώπη», όπως το αποκαλούν οι γερμανοί σύντροφοι-ισσες, έχει αποτελέσει όλο αυτό το διάστημα τόπο συνάντησης, αλληλεπίδρασης, ανταλλαγής κοινωνικών, πολιτικών και πολιτιστικών εμπειριών και ταυτόχρονα ένα πεδίο ωρίμανσης και περαιτέρω ανάπτυξης της συναισθηματικής νοημοσύνης των υποκειμένων. Πρόκειται για ένα συμβολικό και πραγματικό κέντρο ενός ενδιαφέροντος αλλά δύσκολου καθημερινού αγώνα. Επιπλέον, η «ρεσεψιόν» γίνεται τόπος υποδοχής σε έναν κόσμο αλληλεγγύης και συντροφικότητας. Είναι επίσης μια πολύτιμη πηγή πληροφόρησης και ένα παράθυρο για τη γνωριμία με την πόλη και τους ανθρώπους της. Τέλος, η ρεσεψιόν  χώρος υποδοχής, είναι ένας χώρος όπου συλλέγεται σημαντική πληροφορία αναφορικά με την εμπειρία των προσφύγων: σε σχέση με το ταξίδι, την παραμονή στην Ελλάδα, τη συναλλαγή με τις δημόσιες υπηρεσίες (υπηρεσίες ασύλου, νοσοκομεία κ.ά.), το μετατραυματικό στρες αλλά και την αγωνία που γεννά η παρούσα ρευστή κατάσταση στους/στις πρόσφυγες.

Η οργάνωση της εσωτερικής ζωής, ο καταμερισμός και ο συντονισμός εργασιών που είναι κομβικής σημασίας με διαδικασίες οριζόντιες και δημοκρατικές είναι η μία όψη αυτής της σύνθετης πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής εμπειρίας. Η άλλη είναι εκείνη που σχετίζεται με την εισαγωγή και αξιοποίηση νέων τρόπων επικοινωνίας και υπέρβασης εμποδίων γλωσσικών και άλλων.

Εξάλλου, μέσα στο City Plaza άνθρωποι και σχέσεις δοκιμάζονται καθημερινά, οικοδομώντας νέες μορφές κοινωνικής συνύπαρξης. H εμπιστοσύνη και η συντροφικότητα κατακτώνται μέσα από την καθημερινή αμοιβαία προσπάθεια σε συνθήκες που συχνά διακρίνονται από υψηλούς βαθμούς δυσκολίας.

Σήμερα, έξι μήνες μετά, η δημιουργική αβεβαιότητα της πρώτης περιόδου έχει δώσει τη θέση της σε μια ρουτίνα, η οποία αντανακλά την ωριμότητα των σχέσεων και των υποκειμένων που δρουν εντός της  προσφύγων και αλληλέγγυων. Επίσης, σταθερά αλλά προωθητικά κερδίζεται το στοίχημα της ολοένα και μεγαλύτερης εμπλοκής των ίδιων των διαμενόντων και διαμενουσών στην οργάνωση και διαχείριση της καθημερινότητας.

Η υλοποίηση ενός τέτοιου εγχειρήματος απαιτεί συχνά την απόδοση πρακτικών λύσεων σε καθημερινά προβλήματα μικρότερης ή μεγαλύτερης σημασίας χωρίς ο χρόνος να είναι σύμμαχος τις περισσότερες φορές, καθώς και ψυχραιμία στη διαχείριση μικρών ή ακόμη και μεγαλύτερων κρίσεων οι οποίες αναπόφευκτα ανακύπτουν.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η πολιτική κουλτούρα των οργανώσεων και συλλογικότητων που έχουν αναλάβει πολιτικές και οργανωτικές ευθύνες στο πλαίσιο της υλοποίησης του εγχειρήματος μετασχηματίζεται και ανανεώνεται, μιας και οι μέχρι πρότινος «αυτονόητες» νόρμες αποδεικνύονται συχνά ανεπαρκείς. Σε αυτό το σημείο εμφανίζονται νέοι τρόποι επικοινωνίας και συνεννόησης σε ένα πρωτότυπο διαπολιτισμικό περιβάλλον.

Δεν χωράει αμφιβολία πως οι κοινωνικές σχέσεις όπως διαμορφώνονται σε μια αυτοδιαχειριζόμενη δομή φιλοξενίας περιλαμβάνουν πολλαπλά επίπεδα και αχαρτογράφητες περιοχές οι οποίες σχετίζονται με το φύλο, την ηλικία, αλλά και τις άλλες πολιτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές εμπειρίες των υποκειμένων και οι οποίες επικαθορίζονται από το θεσμικό, πολιτικό και ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο (πολιτική της ΕΕ για το προσφυγικό ζήτημα, συμπεριλαμβανομένης και της Συμφωνίας Τουρκίας - Ευρωπαϊκής Ένωσης, πολιτική και κοινωνική κρίση στην Ελλάδα). Από την άλλη, είναι επίσης αλήθεια ότι αυτή η αντιφατική και ενίοτε δύσκολη καθημερινότητα δημιούργει μια νέα δυναμική κατάσταση, αναδεικνύει επινοητικές πρακτικές, απελευθερώνει τη δημιουργική σκέψη και τη φαντασία των ανθρώπων, αποτελώντας παράδειγμα αξιοπρεπούς στεγαστικής δομής αλληλέγγυης για τους/τις πρόσφυγες αλλά και ενός νέου και ενδιαφέροντος τρόπου ζωής.

                                         Αλίκη Κοσυφολόγου

Θεματικές: