Για μια αριστερή κυβέρνηση της Αριστεράς - Κοινωνικά δικαιώματα/κοινωνικός αποκλεισμός

  • Δημοσιεύτηκε: Πέμ, 14/05/2015 - 9:36μμ

Η άσκηση και απόλαυση των δικαιωμάτων έχει κάτι από χώρα φανταστική - δυστοπική. Ακόμα και η κυρίαρχη ομάδα πληθυσμού που τυπικά απολαμβάνει τα δικαιώματα που συνεπάγεται η αστική δημοκρατία, στην πράξη βρίσκεται πολύ συχνά στην κατάσταση διεκδίκησης του νόμιμου και αυτονόητου που δεν υλοποιείται.   Κοινωνικά δικαιώματα αποτελούν και η εργασία, η υγεία, η κατοικία, η εκπαίδευση. Δεν χρειάζεται πιστεύουμε ενδελεχή ανάλυση για να καταδειχτεί όχι μόνο η μη ισότιμη συμμετοχή σ' αυτά όλων των κοινωνικών ομάδων, αλλά και η περιστολή έως κατάργηση αυτών ειδικότερα με αφορμή τα έκτακτα οικονομικά μέτρα κατά την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών. Η σημερινή πολιτική κατάσταση έχει να επιδείξει βίαιες αλλαγές και δραματική οπισθοχώρηση και στον τομέα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Ο άγριος νεοφιλελευθερισμός των μνημονίων σήμανε, ανάμεσα στα άλλα, πειθάρχηση και επιβολή διαφόρων «μέτρων» που οδήγησαν στην εξαίρεση δικαιωμάτων, στο καθεστώς εξαίρεσης, στο κράτος έκτακτης ανάγκης.              

Ως Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα έχουμε βασική αρχή της ταυτότητάς μας την υπεράσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Των φυλακισμένων και των αποφυλακισμένων, των άστεγων, και των (ορισμένων ως) ψυχικά πασχόντων, των καταληψιών και των κινημάτων επανοικειοποίησης του ελεύθερου και δημόσιου χώρου. Του φεμινιστικού κινήματος, του lgbtqχώρου αλλά και του ελεύθερου κάμπινγκ και του γυμνισμού, της ελεύθερης συμβίωσης και της χρήσης μη νόμιμων ουσιών.

Η περιστολή των δικαιωμάτων και η καταστολή όσων τα διεκδικούν είναι ο πιο βίαιος και πιο σαφής τρόπος της εξουσίας να καταδείξει ποια μέρη της κοινωνίας είναι αποδεκτά και ποια όχι, ποιες κοινωνικές συμπεριφορές επιτρέπεται να εκφράζονται και ποιες να μην εμφανίζονται στο προσκήνιο. Όμως πέρα από την κρατική καταστολή και τα προνόμιά της στην επιβολή υπάρχουν και ο κοινωνικός έλεγχος και αποκλεισμός. Συγκεκριμένα, σε κάποιες κοινωνικές ομάδες ο κοινωνικός έλεγχος που ασκείται είναι πολύ ισχυρότερος και αποτελεσματικότερος προς αυτή την κατεύθυνση από οποιαδήποτε πολιτική εξουσία ή νομοθεσία.

Οι διεκδικήσεις μας οφείλουν να έχουν δύο σημεία αναφοράς. Πρώτο, η θεσμοθέτηση και η νομιμοποίηση από το κράτος ορισμένων δικαιωμάτων, τα οποία αποτελούν αντικείμενο διεκδίκησης από κοινωνικές ομάδες, και δεύτερο, η διάχυση στο «χώρο» και στην «κοινωνία γενικότερα» μιας ανοιχτόμυαλης αντιμετώπισης διεκδικήσεων που έρχονται σε κόντρα με το μικροαστισμό, τη συντηρητικότητα και τα κρυμμένα φοβικά του καθενός και της καθεμιάς. Η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη και να έχει στόχο μόνο το ένα από τα δύο προαναφερθέντα μέρη. Με μόνη την κοινωνική νομιμοποίηση έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις νομικές συνέπειες οποιασδήποτε πράξης θεωρείται έκνομη, χωρίς την κοινωνική νομιμοποίηση το γράμμα του νόμου παραμένει κενό και χωρίς αξία.

Το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα και παλιότερα η Κίνηση θεωρεί ότι τα κοινωνικά δικαιώματα και η ισότιμη απόλαυσή τους από όλους και όλες είναι από τα βασικά και θεμελιώδη συστατικά της ταυτότητάς του. Συμβαδίζοντας και παρακολουθώντας τους αγώνες των ίδιων των υποκειμένων, συνεπικουρώντας την προσπάθειά τους, αλλά και ανοίγοντας συζητήσεις σχετικά, συμμετέχει ενεργά στην υπεράσπισή τους.

Ενδεικτικά αναφέρονται δύο μεγάλες κοινωνικές(;) ομάδες, όπου η μία τυπικά δεν είναι ισότιμη με την κυρίαρχη ομάδα πληθυσμού και η δεύτερη διεκδικεί παράλληλα με την κοινωνική της αποδοχή και τα νομικά της δικαιώματα.

Ρομά

Είναι πιθανόν η κοινωνική ομάδα που σταθερά υφίσταται το μεγαλύτερο ρατσισμό. Έλληνες πολίτες τυπικά, που δεν κατάφεραν ποτέ στην πράξη να έχουν ίσα δικαιώματα σε κανέναν τομέα: υγεία, εκπαίδευση, εργασία, κατοικία. Τα στερεότυπα που τους ακολουθούν είναι τόσο παγιωμένα στο λόγο και τις συμπεριφορές μας που δύσκολα καταφέρνουμε να συγκρουστούμε μαζί τους και να τα καταρρίψουμε. Ενδεικτικά θα μπορούσαν να αναφερθούν οι πλείστες όσες φορές που καταυλισμοί/οικισμοί ξηλώνονται και οι ίδιοι διώχνονται χωρίς να έχει προβλεφθεί μεταβατικός τόπος κατοικίας, αλλά και η άρνηση των σχολείων να γράψουν τα παιδιά στα σχολεία και οι «κινήσεις πολιτών» που αρνούνται να τους έχουν γείτονες.

Το Δίκτυο ήταν πάντα της άποψης ότι οι Ρομά πληθυσμοί χρειάζονται την υποστήριξή μας, αποδεχόμενο την ιδιαίτερη πολιτισμική τους ταυτότητα και σεβόμενο την επιθυμία τους για αυτοδιάθεση. Έχει καταδικάσει τις εισβολές των ΜΑΤ στους καταυλισμούς, τις υποχρεωτικές εξώσεις, το διωγμό και το στιγματισμό.

Lgbtq χώρος

Τα τελευταία χρόνια, με τη δυναμικότητα και την επιθυμία των ίδιων, τα άτομα του lgbtqχώρου είναι τουλάχιστον ορατά και έχουν αποκτήσει ταυτότητα. Με το να συσπειρώνονται και να διεκδικούν, να οργανώνουν μεγάλες κινητοποιήσεις φέρνουν τουλάχιστον σε αμηχανία τον καθωσπρεπισμό των φοβικών σε καθετί ξένο και διαφορετικό.

Με την άνοδο του εκλογικού ποσοστού των χρυσαυγιτών και με την ανοχή μεγάλου κομματιού της κοινωνίας, τα μέλη της lgbtqκοινότητας πέφτουν συχνότατα θύματα βίας. Δυστυχώς σε αυτό το σημείο θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι και μεγάλο κομμάτι του ελευθεριακού και αριστερού χώρου έχει να επιδείξει ιδιαίτερα αργά αντανακλαστικά στον τομέα της υπεράσπισης του lgbtqχώρου. Επίσης, δυστυχώς, επειδή πολλές φορές η επαναστατικότητα είναι συνώνυμη της ματσίλας και της ξεχειλίζουσας τεστοστερόνης και ό,τι δεν ακολουθεί αυτόν τον κανόνα είναι μη επαναστατικό, η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των lgbtqδεν θεωρείται επίδικο κινηματικό που χρειάζεται ανάδειξη και υποστήριξη.

Το Δίκτυο (πρέπει να) υποστηρίζει ότι τα μέλη της lgbtqκοινότητας οφείλουν να απολαμβάνουν τα δικαιώματα για τα οποία παλεύουν. Και είναι το λιγότερο υποκριτικό να θεωρούμε ότι μας συντηρητικοποιεί η θεσμοθέτηση του γάμου (ως ένδειξη υποταγής στις προσταγές της νομιμότητας) ή του συμφώνου συμβίωσης ανάμεσα σε άτομα του ίδιου φύλου. Αιτήματα όπως αυτά της αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου και της τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια πρέπει από τη μια να θεσμοθετηθούν και από την άλλη να γίνουν αποδεκτά από την κοινωνία.

Θεματικές: